Kaplica św. Kazimierza w katedrze wileńskiej
Wybitne dzieło wczesnego baroku wykonane przez najlepszych artystów Europy Zachodniej i zrealizowane na wzór kaplicy Zygmuntowskiej w katedrze wawelskiej.
Kaplica św. Kazimierza powstała w latach 1623-1636
Kaplica św. Kazimierza w katedrze wileńskiej powstała w latach 1623-1636 z inicjatywy królów Zygmunta III i Władysława IV dla upamiętnienia królewicza Kazimierza, syna Kazimierza IV Jagiellończyka i Elżbiety Rakuszanki (Habsburżanki). Jest to wybitne dzieło wczesnego baroku zrealizowane przez włoskich budowniczych. Inspiracją dla jej twórców była powstała sto lat wcześniej kaplica Zygmuntowska w katedrze wawelskiej oraz rzymskie Capella Sistina i Capella Paolina przy Santa Maria Maggiore.
Budowniczym kaplicy św. Kazimierza był Constantino Tencalla. Zniszczoną przez Moskali w 1655 r. kaplicę odnowiono w latach 1678-1692 przy udziale Michelangelo Palloniego (freski) i Giovanniego Pietra Pertiego (sztukateria).
W krypcie pod kaplicą zostali pochowani król Aleksander Jagiellończyk, królowa Barbara Radziwiłłówna, a także serce króla Władysława IV.
Królewicz Kazimierz (1458-1484), przewidziany przez ojca na następcę tronu, został w 1602 r. wyniesiony na ołtarze, a następnie szybko uznano go za patrona Wielkiego Księstwa Litewskiego. 4 marca w Kościele katolickim jest dniem wspomnienia św. Kazimierza. Pisząc o tym, nie sposób nie wspomnieć o Kaziukach, czyli jarmarku odpustowym organizowanym w Wilnie 4 marca. Jego początki należy wiązać z uroczystościami towarzyszącymi przeniesieniu relikwii świętego Kazimierza do ufundowanej na jego cześć kaplicy (1636 r.).
Pierwotnie Kaziuki odbywały się na Placu Katedralnym, ale na początku XX w. przeniesiono je na Plac Łukiski. Po odzyskaniu przez Litwę niepodległości jarmark powrócił przed katedrę i do dzisiaj jest ważnym świętem dla mieszkańców Wilna. Tradycyjnym przysmakiem kaziukowym są piernikowe serca oraz obwarzanki smorgońskie, których nazwa pochodzi od miasteczka Smorgonie, oddalonego od Wilna o 80 km w kierunku wschodnim (dzisiaj na Białorusi).