Antoni Wiwulski
Antoni Wiwulski (1877 ‒ 1919) - rzeźbiarz, architekt.
Urodził się 20 lutego 1877 r. w guberni archangielskiej, w dalekiej Rosji, jako syn zarządcy lasów cesarskich i wnuk zesłańców. Do gimnazjum uczęszczał w Mitawie (Łotwa) i Chyrowie (Ukraina). Studia natomiast zakończył w roku 1901 w Wyższej Szkole Technicznej w Wiedniu (Austria). Naukę kontynuował w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Pięknych w Paryżu (Francja).
Od roku 1908, dzięki zamówieniu Ignacego Paderewskiego, przygotowywał w swej paryskiej pracowni oraz atelier w Morges (Szwajcaria) monumentalny Pomnik Grunwaldzki odsłonięty dwa lata później w Krakowie (Polska). Zaprojektował kaplicę nad Morskim Okiem w Tatrach i równocześnie wybudował modernistyczną, niezwykle odważną inżyniersko, Kaplicę Matki Bożej w Szydłowie (Litwa).
W roku 1913 rozpoczął wznoszenie monumentalnej świątyni na Pochulance (przedmieścia Wilna), która byłaby jedną z pierwszych budowli w pełni wykonaną w technice żelbetonowej. Prace były jeszcze prowadzone do roku 1939, ale niedokończony kościół wyburzyły po wojnie radzieckie władze. Do dziś zachowane plany budowy tej świątyni wzbudzają podziw.
W roku 1916 A. Wiwulski zaprojektował na wileńskim wzgórzu pomnik Trzech Krzyży, który z czasem stał się symbolem miasta.
Zmarł 10 stycznia 1919 r. z powodu choroby, jakiej nabawił się podczas służby patrolowej w ramach paramilitarnej Samoobrony Wileńskiej mającej chronić mieszkańców przed oddziałami Armii Sowieckiej. Pochowany został w podziemiach projektowanego przez siebie kościoła Przenajświętszego Serca Jezusa.
A. Wiwulski pozostawił po sobie stosunkowo niewiele dzieł, ale zapamiętano go jako człowieka głęboko wierzącego – świętego i budzącego powszechne uznanie za jego polski patriotyzm. Obecnie jego grób znajduje się na cmentarzu na Rossie w Wilnie.
