Ryga (Łotwa) Cmentarz św. Michała. Konserwacja wybranych nagrobków Polonika

W 2022 r. do konserwacji wytypowaliśmy następujące nagrobki:

• nagrobek hrabiego Gustawa Broël Platera;
• nagrobek Gustawa Kurzenieckiego wraz z ogrodzeniem;
• nagrobki Ignacego Morgulca, Józefy Trochimowicz, Aleksandra Szymkiewicza;
• nagrobek rodziny Martynoff wraz z ogrodzeniem

Realizator: Witold Butkiewicz Konserwacja Zabytków

W 2021 r. konserwacji poddano następujące nagrobki:

• nagrobek Koci i Lali Szyksznisówien – córek litewskiego pedagoga Marcelego Szyksznisa – dyrektora wileńskiego gimnazjum im. Witolda Wielkiego i członka Litewskiego Towarzystwa Naukowego. Kocia i Lala Szyksznisówny zmarły na szkarlatynę 17 stycznia 1909 r. 

W trakcie prac konserwatorskich dokonano ustabilizowania obiektu - wykonano nowe fundamenty pod betonowy sarkofag oraz pomnik z przedstawieniem figuralnym. Kamienne elementy nagrobka oczyszczono, a następnie pokryto preparatem biobójczym. Uzupełnienia wykonano w masie mineralnej. Betonowy sarkofag oczyszczono, zdezynfekowano i wykonano uzupełniania, a następnie ujednolicono laserunkowo warstwą farby. Prace objęły również metalowe ogrodzenie wokół pola grobowego, którego elementy zostały wyprostowane, oczyszczone i pokryte inhibitorem rdzy oraz nową farbą antykorozyjną.

• nagrobek Wandy i Konstantego Czerwińskich – miejsce pochówku inżyniera, generała, majora Konstantego Czerwińskiego i jego syna Stefana, a także ich krewnej – Wandy Czerwińskiej. Pomnik zdobi rzeźba autorstwa warszawskiego rzeźbiarza Antoniego Olesińskiego.

Duże zagrożenie dla obiektu stanowiło jego odchylenie od osi pionowej. Koniecznym było wzmocnienie posadowienia poprzez wykonanie betonowej ławy bezpośrednio przed frontową stroną fundamentu. Następnie wypionowano nagrobek przemurowując posadowienie kamieniami oraz betonowymi bloczkami na zaprawie murarskiej.

Rzeźbę oczyszczono, zdezynfekowano i wzmocniono preparatem krzemoorganicznym. Wykonano uzupełnienia ubytków rzeźby oraz postumentu. Przy pomocy dłut rzeźbiarskich pogłębiono litery inskrypcji. Na koniec elementy kamienne zabezpieczono preparatem hydrofobowym.

Jednocześnie przeprowadzono prace konserwatorskie przy metalowym ogrodzeniu.

• grób Władysława Czerniewskiego – prace objęły oczyszczenie zdobiącej nagrobek rzeźby anioła z wtórnych warstw malarskich oraz znajdującej się pod nimi cementowej szlichty. Ubytki uzupełniono z użyciem masy mineralnej zbliżonej kolorystyką oraz właściwościami do oryginału. Oczyszczono wykonany z lastriko postument oraz alabastrową tablicę inskrypcyjną, której przywrócono poler i czytelność napisów. Całość zdezynfekowano i wypionowano. Rzeźbę anioła pokryto laserunkową warstwą farby, dodatkowo zunifikowano kolorystycznie uzupełnienia wykonane w postumencie.

Realizator: Bartłomiej Kubiak Konserwacja Zabytków