Lwów (Ukraina) – grupa rzeźbiarska Chrzest Chrystusa z kamienicy Szolc-Wolfowiczów
Kamienica Szolc-Wolfowiczów we Lwowie, znajdująca się w zachodniej pierzei Rynku pod numerem 23, została wzniesiona w latach 70. XVI w. Obecnie obiekt pełni funkcję mieszkalną. Na przestrzeni wieków jego wnętrze zostało poddane licznym przekształceniom, za to w pełni zachowały się rzeźbiarskie zdobienia fasady. Najokazalszym z nich jest kompozycja przedstawiająca „Chrzest Chrystusa” umieszczona na poziomie drugiego piętra.
Jako autora kompozycji podaje się Hermana van Hutte. W dolnej partii, na wysuniętym gzymsie, umieszczona jest półleżąca postać bogini Fortuny. Za jej plecami, na bazach pilastrów, znajdują się portrety mieszczan w formie masek, a powyżej cokół z kartuszami herbowymi. Na nim mieści się grupa rzeźbiarska przedstawiająca scenę Chrztu Chrystusa przez Jana Chrzciciela. Postacie umieszczone są w niszy wypełnionej kompozycją z podłużnych plakiet dekorowanych reliefem z motywem roślinnym. Po bokach całość zamykają kanelowane kolumny w porządku korynckim, a od góry przedstawienie gołębicy symbolizującej Ducha Świętego.
Ponad 300-letnia ekspozycja w niekorzystnych warunkach zewnętrznych od razu widoczna jest w stanie zachowania rzeźb. Mocno zdegradowany materiał kamienny i silnie skorodowane żelazne kotwy montażowe wkrótce mogły doprowadzić do całkowitego odspojenia niektórych elementów.
Szczególnie zagrożona była figura Chrystusa. Ze względu na brak fragmentu prawej nogi postaci i przełamanie lewej nogi, trzymała się tylko na jednej kotwie montażowej łączącej ją z wnęką. Podobnie było z prawą ręką Jana Chrzciciela, która po pęknięciu wspierała się jedynie na głowie Chrystusa. Całość pokrywały liczne wtórne uzupełnienia, nawarstwienia atmosferyczne i mikrobiologiczne, spękania i przemalowania. Wymycie warstwy powierzchniowej kamienia osłabiło skałę i doprowadziło do unieczytelnienia przedstawień.
W ramach prac związanych z zabezpieczaniem zabytków w Ukrainie przed uszkodzeniem w wyniku działań wojennych dokonano demontażu figury św. Jana Chrzciciela. Figura została zdjęta za pomocą zwyżki, a następnie umieszczona w specjalnej skrzyni i przewieziona w bezpieczne miejsce.
Realizator: Anna Kudzia Konserwacja Zabytków
W związku z awaryjnym stanem zachowania obiektu konieczne było podjęcie działań ratunkowych mających na celu zatrzymanie postępujących procesów degradacji, a następnie zniwelowanie ich skutków. Prace rozpoczęto od skanowania obiektu przy użyciu lasera i drona oraz wykonania szczegółowej dokumentacji zdjęciowej. Na podstawie analizy stanu zachowania zdecydowano o konieczności demontażu figury Chrystusa, prawej ręki Jana Chrzciciela, alabastrowej plakiety po prawej stronie niszy i lewego skrzydła gołębicy. Zdemontowane elementy zostały umieszczone w specjalnych skrzyniach i przewiezione do pracowni konserwatorskiej.
W następnym etapie zostaną poddane badaniom, które pomogą nakreślić zakres i program przyszłych prac konserwatorskich.
Realizator: Anna Kudzia Konserwacja Zabytków
