„O pamięci w kamieniu wyrytej…”. Nowa publikacja Instytutu Polonika
Z przyjemnością informujemy, że podczas XXV edycji konferencji Dialog Dwóch Kultur, organizowanej przez Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku odbyła się prezentacja najnowszej książki dr Urszuli Obromskiej „O pamięci w kamieniu wyrytej… Polskie mogiły na cmentarzach pogranicza polsko-ukraińskiego”, która ukaże się jesienią nakładem wydawnictwa Instytutu Polonika.
Pamięć o zmarłych i poległych warunkuje naszą kulturę i świadomość. W polskiej historii jest wiele trudnych wydarzeń, w wyniku których ginęli rodacy i zmieniały się granice kraju. Jedną z wielu konsekwencji tych dziejów są groby naszych przodków znajdujące się obecnie poza krajem. Są one dziś jedynym świadectwem, że kiedyś istniały na tym terenie polskie miejscowości i żyli tu Polacy. O ich historii opowiadają nagrobne inskrypcje, cmentarna poezja czy rzeźby znajdujące się na nagrobkach.
Książka, którą oddajemy w ręce Czytelników, opisuje i charakteryzuje zinwentaryzowane przez Autorkę w latach 2016‒2022 cmentarze za wschodnią granicą. Ich cechą wspólną jest obecność grobów osób związanych z różnymi okresami polskiej historii, w tym żołnierzy poległych w walkach o niepodległość, powstańców, działaczy społecznych czy duchownych i zwykłych mieszkańców. Autorka w trakcie swoich badań terenowych zgromadziła obszerne archiwum dokumentujące stan zarówno całych nekropolii, jak i poszczególnych grobów czy kaplic. Dzięki temu książka jest pierwszym kompleksowym opracowaniem opisowym i fotograficznym cmentarzy na terenie polsko-ukraińskiego pogranicza, którego historia obejmuje okresy zarówno harmonijnego współistnienia i współpracy, jak i konfliktów. Te miejsca są nie tylko miejscami pochowku, lecz także symbolami pamięci o pokoleniach, które żyły i walczyły na tym terenie.