Polacy w Kanadzie. Historia grobami pisana
Wyjątkowy, osobisty stosunek autora, Stanisława Stolarczyka, do odwiedzonych i opisanych przez niego miejsc oraz tych najmniejszych i wzruszających śladów, jakie zostawili pierwsi Polacy, sprawił, że powstała publikacja żywo opisująca polskie dziedzictwo w Kanadzie. Jest to zatem historia tak grobów i kościołów, jak i opowieść o losach tysięcy polskich emigrantów za oceanem.
Autor przedstawił historię polskiego osadnictwa w Kanadzie w formie opowieści o gdańskich kupcach z przełomu XVII i XVIII wieku, żeglarzach i awanturnikach, powstańcach uciekających przed represjami zaborców, Kaszubach sprowadzanych do zakładania osad w dziewiczej puszczy w XIX i początkach XX wieku, a także o Hallerczykach – żołnierzach ochotnikach z pierwszej wojny światowej.
Często jedynymi materialnymi śladami życia tych ludzi są zbudowane przez nich kościoły, krzyże na wiejskich cmentarzach, nagrobki i mauzolea. Prezentowana książka jest pierwszym opracowaniem historii Polaków w Kanadzie stworzonym z perspektywy dziedzictwa zachowanego na cmentarzach.
Autor, podróżując przez wiele lat po kanadyjskich prowincjach, dokumentował zachowane ślady polskiego osadnictwa. Fotografował, niejednokrotnie w ostatniej chwili, niszczejące kościoły i nagrobki w opustoszałych osadach zagubionych w Ontario, Manitobie, Saskatchewan, Albercie i Quebecu. Pieczołowicie spisywał skromne inskrypcje z tamtejszych grobów, nie tylko będące świadectwem pochodzenia i losów polskich osadników, lecz także zachowujące ich język. Poszukiwał też archiwaliów dokumentujących historię osiedli.
Zapraszamy do posłuchania wywiadu z autorem publikacji w audycji Poranek „Siódma–Dziewiąta” oraz przeczytania recenzji zamieszczonej w portalu Histmag.org.
