Uroczyste wręczenie we Lwowie dyplomów Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP Polonika

18 kwietnia, w Międzynarodowy Dzień Ochrony Zabytków, konserwatorzy, muzealnicy i wolontariusze, z Ukrainy i Polski otrzymali dyplomy honorowe Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP. Uroczystość wręczenia dyplomów zorganizował Instytut Polonika we współpracy z Lwowską Radą Miejską oraz Konsulatem Generalnym RP we Lwowie.

Uroczystość wręczenia dyplomów odbyła się w sali obrad lwowskiego ratusza z udziałem Mera Lwowa Andrija Sadowego oraz przedstawicieli administracji miejskiej (Lili Onyszczenko - radcy mera Lwowa ds. dziedzictwa kulturowego, Marianny Moroz, p.o. dyr. Zarządu Ochrony Środowiska Historycznego Lwowskiej RM) i obwodowej (Ołeny Wasylko, dyr. Departamentu Architektury i Rozwoju Urbanistyki Lwowskiej ODA).

Podczas uroczystości Mer Lwowa osobiście podziękował zebranym za udział w działaniach na rzecz ratowania wspólnego dziedzictwa kulturowego.

„Jest dla mnie wielkim zaszczytem być tutaj dzisiaj razem z wami. Rosyjska agresja, nie tylko całkowicie nas zmieniała, ale odkryła sprawy, o jakich nie zawsze chcieliśmy mówić. Ale dziś na powierzchnię wypływa prawda i widzimy naprawdę, jak Polacy ze wszystkich stron świata pomagają Ukraińcom.

Zawsze powtarzam: - takiego braterstwa, takiego wsparcia, jakie mamy dzisiaj od naszych polskich sióstr i braci, nigdy nie mieliśmy. Wspiera nas także cały cywilizowany świat. Lwów i nasze dziedzictwo historyczne jest brylantem, brylantem w światowej koronie. I dzisiaj bronimy tego brylantu. Bronimy Lwowa, bronimy pod Bachmutem, pod Chersoniem, pod Mikołajowem. Jest

bardzo ważne, żeby bronić dziedzictwa, które otrzymaliśmy od naszych przodków. To jest nasza historyczna pamięć. Dzięki wam mogliśmy maksymalnie zabezpieczyć wszystkie zabytki architektury. Dzisiaj jest ważny dzień, chcę w imieniu mieszkańców Lwowa wyrazić szczere podziękowania każdemu z was, za waszą pracę.

To dla mnie wielki zaszczyt, że jesteście tutaj w ratuszu, że razem myślimy o przyszłości i razem ochraniamy dziedzictwo kulturowe.  W imieniu mieszkańców Lwowa chcę skromną odznaką, św. Jerzego, patrona miasta Lwowa, uhonorować osobę, którą kochamy, poważamy, szanujemy i cenimy, pani Dorota Janiszewska- Jakubiak. Niech żyje Polska, sława Ukrainie, Dziękuję Wam”.

List Wiceprezesa Rady Ministrów, Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, prof. Piotra Glińskiego odczytała dyrektor Departamentu Dziedzictwa Kulturowego za Granicą i Miejsc Pamięci, dr Jolanta Miśkowiec: „Ponad roku temu znany nam przez ostatnie dekady świat uległ dramatycznemu przeobrażeniu. Zabytki stały się, podobnie jak ludzie, celem i ofiarą wojny. (…) już od pierwszych dni rosyjskiej napaści na Ukrainę polscy i ukraińscy specjaliści podjęli walkę o uratowanie naszego wspólnego dziedzictwa. Taka postawa budzi mój szczery podziw. Należy jednak pamiętać, że współpraca pomiędzy naszymi konserwatorami dzieł sztuki rozpoczęła się wiele lat temu (…). Dzisiejsza uroczystość odbywa się we Lwowie, miejscu szczególnym na mapie dziedzictwa kulturowego. Dziękuję za Państwa wieloletnie zaangażowanie i ciężką pracę w celu zachowania od zniszczenia bezcennych lwowskich zabytków (…)”.

Dyplomy wręczył Konsul Bartosz Szeliga reprezentujący Konsul Generalną RP Elizę Dzwonkiewicz.

Od początku rosyjskiej agresji na Ukrainę w lutym 2022 roku Instytut Polonika wraz z ukraińskimi partnerami, uczestniczył w zabezpieczaniu zagrożonych zniszczeniem cennych obiektów dziedzictwa kulturowego. Pozostając w kontakcie z instytucjami ukraińskimi, właścicielami i gospodarzami obiektów zabytkowych, przeprowadził szereg działań, w które zaangażowali się polscy i ukraińscy konserwatorzy oraz firmy, które w ubiegłych latach na zlecenie POLONIKI prowadziły prace konserwatorskie na terenie Ukrainy.

 Czynności zabezpieczające obejmowały:

1. Zabezpieczanie przeciwpożarowe oraz przeciw odłamkom i fali uderzeniowej

Oprócz dostarczania specjalistycznego sprzętu przeciwpożarowego (przeznaczonego przede wszystkim do ochrony dużych obiektów oraz elementów drewnianych, np. zabytkowych więźb dachowych) czy materiałów do zabezpieczania rzeźb, obrazów, ołtarzy czy witraży, POLONIKA pomaga na miejscu w organizacji prac a także w przechowaniu i dystrybucji potrzebnych materiałów na terenie Ukrainy.

2. Skanowanie laserowe

 Dzięki współpracy polsko-ukraińskiej skanowaniem objęto kilkanaście zabytków, oprócz cerkwi wpisanych na listę UNESCO, również te, które nie posiadały tego rodzaju dokumentacji.

 3.  Zabezpieczanie nekropolii

Zadbanie o większe gabarytowo obiekty oraz o cmentarną zieleń, zwłaszcza starodrzew, które mogłyby podczas ostrzału lub fali uderzeniowej spowodować dodatkowe zniszczenia zabytkowych nagrobków i kaplic.

Aktywność POLONIKI była elementem szerszego programu wsparcia instytucji ukraińskich, koordynowanego przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

W ramach przeprowadzanych działań udało się zabezpieczyć przed pożarami ponad 220 obiektów sakralnych (kościołów i cerkwi) oraz sepulkralnych na terenie Ukrainy zachodniej i centralnej oraz Lwowa. W akcję zabezpieczania zabytków zaangażowanych było wiele osób, głównie konserwatorów zabytków, którzy dzisiaj 18 kwietnia, z okazji Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków otrzymali honorowe dyplomy wicepremiera, ministra kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotra Glińskiego.