Relacja ze spotkania „Z perspektywy miasta. O architekturze i urbanistyce Wilna w latach międzywojennych”
W poniedziałek, 3 listopada, w siedzibie Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków odbył się kolejny interesujący wykład. Tym razem dr hab. Michał Pszczółkowski opowiedział o architekturze i urbanistyce Wilna w latach międzywojennych.
"W polskiej architekturze przedwojennej możemy mówić o trzech szkołach: warszawskiej, funkcjonalnej; krakowskiej, opartej na tradycjach art déco i lwowskiej, która wciąż była trochę klasycyzująca. Tezy, że istniała jeszcze szkoła czwarta, wileńska, na razie obronić się nie da. Nie zmienia to faktu, że w okresie międzywojennym, kiedy Wilno przyłączono do Polski, powstało tam wiele interesujących projektów." - podkreślił dr Michał Pszczółkowski, pomysłodawca i badacz projektu realizowanego obecnie w Instytucie Polonika w ramach Programu Strategicznego Badania.
Podczas swojej prezentacji, autor projektu „Architektura i urbanistyka Wilna w latach II Rzeczypospolitej 1922–1939” przedstawił najważniejsze przykłady wileńskiej architektury. Omówił między innymi gmach dawnego Banku Gospodarstwa Krajowego, Dom Towarowy Braci Jabłkowskich, budynek Pocztowej Kasy Oszczędności. Pokazał budynki mniej znane, takie jak szkoła powszechna na Antokolu, mieszkania dla oficerów wzniesione przez Fundusz Kwaterunku Wojskowego oraz siedziba Polskiego Radia zaprojektowana przez Antoniego Dygata. Obszerną część wykładu poświęcił także roli Uniwersytetu Stefana Batorego.
"Po wschodniej stronie prospektu Gedimina, przed II wojną noszącego imię Adama Mickiewicza, wznosiła się Bazylika Archikatedralna. W perspektywie na jego zachodnim krańcu widoczna była Cerkiew Ikony Matki Bożej. Te dwie świątynie symbolicznie broniły dostępu do miasta".
W latach dwudziestych pojawiła się w Wilnie grupa architektów, która chciała to miasto zmienić. W duchu klasycyzmu, budownictwa dworkowego i rodzącego się wówczas modernizmu. Nie wszystkie ich projekty przetrwały wojnę lub rządy komunistów, ale zdaniam dr. Pszczółkowskiego zapomnieć o ich pracy nie możemy, a Wilno jest miastem, które zasługuje na niejedną monografię.
Na kolejne spotkanie w ramach cyklu „Apteka Zabytków” zapraszamy już 1 grudnia.
#Program Badania
